BELGE
Kızılay’ın Kurucularından Doktor Bartoletti
Aslen Napolili olan Doktor Etienne Gregoire Bartoletti, 1808 yılında İstanbul’da doğdu. Tıp eğitimini Napoli’de tamamladı. 1840 yılında İstanbul’a döndü. 1846’da Meclis-i Umur-ı Sıhhiye (Sağlık İşleri Meclisi) üyeliğine atanarak “müfettiş-i umumi” unvanını aldı. 1851 Paris Sağlık Konferansı, 1866 İstanbul Sağlık Konferansı ve 1874 Viyana Sağlık Konferansı’nda Osmanlı Devleti’ni temsil eden heyet içinde bulundu.
Doktor Bartoletti
Osmanlı ülkesinde salgın hastalıkların özellikle de kolera salgınlarının önlenmesi amacıyla etkili tedbirler alınması için çalışan Doktor Bartoletti, 1856’da Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane’nin (Osmanlı Tıp Derneği) ve 1868’de Hilal-i Ahmer Cemiyeti’nin (Kızılay) kurucuları arasında yer aldı. 1869 yılında kendi isteği ile Osmanlı vatandaşı oldu. Son olarak Karantinalar Umum Müfettişi olan Doktor Bartoletti, 1888 yılında 80 yaşında emekli oldu. Yerine bir başka İtalyan doktor, Koçoni Efendi atandı. Doktor Bartoletti, 1895 yılında İstanbul’da öldü.
1877 yılı Hilal-i Ahmer Cemiyeti Merkez-i Umumi üyeleri toplu halde. Doktor Bartoletti, oturanlar arasında soldan ikinci kişidir.
Aşağıda, Doktor Bartoletti’nin Osmanlı vatandaşı olmak için yazdığı dilekçe ile kendisine İtalya Krallığı tarafından Corona d’İtalia madalyası verilmesi, emekliye ayrılması ve vefatı ile ilgili belgeler paylaşılmıştır. Belgeler 1869, 1886, 1888 ve 1895 yıllarına aittir. Belgelerin orijinalleri Osmanlı Arşivi’nde bulunmaktadır.
İtalya vatandaşı Doktor Bartoletti’nin Osmanlı vatandaşı olmak istediğine dair, Sadaret’e yazdığı Fransızca dilekçe.
(8 Temmuz 1869)
İtalya Devleti tarafından Corona d’İtalia madalyası ile ödüllendirilen Doktor Bartoletti’nin, bu madalyayı taşımasına izin verilmesi.
(9 Ağustos 1886)
Karantinalar Umum Müfettişi Bartoleti Efendi’nin emekli olması.
(23 Ağustos 1888)
Emekli Sıhhiye Müfettişi Bartoleti Efendi’nin vefat etmesi ve dul eşi Elena’ya maaş bağlanması.
(20 Temmuz 1895)
